Điều trị đau lưng không dùng thuốc

Điều trị đau lưng không nhất định là phải dùng đến thuốc, thống kê cho thấy có đến 80% các trường hợp điều trị đau lưng không dùng thuốc mà vẫn đạt được hiệu quả tốt hơn cả mong đợi.

1. Các loại đau lưng có thể điều trị không dùng thuốc

Dưới đây là một số trường hợp đau lưng, bạn có thể trị hết mà không nhất thiết phải có sự hỗ trợ của các loại thuốc uống:

1.1. Đau cấp tính hoặc căng cơ

Nhận biết triệu chứng đau lưng cấp tính

Những cơn đau lưng cấp tính hoặc căng cơ thường do xảy ra bất ngờ do va chạm, tai nạn hoặc vận động quá sức… khiến các bó cơ vùng lưng bị thay đổi, co giãn đột ngột nằm ngoài sự chuẩn bị của cơ thể.

Thông thường trường hợp này sẽ không gây chấn thương nặng đến cột sống hay giãn, rách, đứt dây chằng xung quanh vì vậy cơn đau sẽ hết sau nhiều nhất là 12 tuần, có thể hết do tự phục hồi hoặc do người bệnh áp dụng các biện pháp hỗ trợ vật lý.

Bạn có thể nhận biết việc điều trị đau lưng không dùng thuốc ở trường hợp này dựa vào các triệu chứng cụ thể như sau:

• Chỉ đau âm ỉ tại một vùng, khi ấn vào vùng cơ bị giãn thì đau nhiều hơn.
• Cơn đau giảm dần sau khi người bệnh nghỉ ngơi vài ngày.
• Đau lưng cấp tính hoặc căng cơ không gây quá nhiều trở ngại đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, bạn chỉ cần điều chỉnh tránh làm việc quá sức để tạo điều kiện tốt cho các cơ thư giãn và phục hồi chức năng là được.

1.2. Đau do thoát vị đĩa đệm

Đau do thoát vị đĩa đệm

Đau do thoát vị đĩa đệm là những cơn đau mãn tính và người bệnh có thể lường trước sự xuất hiện của nó. Đau thoát vị đĩa đệm không kéo dài liên tục mà thường xuất hiện khi đĩa đệm bị lệch và chèn ép ống sống nhiều hơn do va đập hoặc vận động quá sức tại vùng cột sống bị thoát vị.

Nguyên nhân cũng có thể do thay đổi thời tiết có thể tác động đến hoạt động co, giãn của các mạch máu và các mô trong cơ thể.

Các cơn đau do thoát vị đĩa đệm đã được lường trước, vậy nên trong một số trường hợp người bệnh có thể điều trị đau lưng không dùng thuốc tại nhà nếu có các triệu chứng như:

• Đau âm ỉ vùng cột sống bị thoát vị nhưng không có dấu hiệu nặng nề hơn lần trước
• Cơn đau xuất hiện do thay đổi thời tiết
• Vùng tay, chân có cảm giác hơi tê, nhức mỏi nhưng không bị ảnh hưởng đến hoạt động cầm nắm, đi lại.
• Đau tăng lên khi người bệnh thực hiện những vận động cần sự phối hợp của đốt sống bị thoát vị.

1.3. Đau do thoái hoá khớp

Thoái hoá cột sống

Về bản chất, đau lưng do thoái hóa khớp là do các đầu xương bị mài mòn qua quá trình làm việc, vận động quá sức hay do lão hóa tự nhiên của cơ thể.

Trên thực tế, người bệnh có thể kiểm soát triệu chứng đau lưng do thoái hóa khớp bằng việc điều chỉnh chế độ sinh hoạt, tập luyện mà không cần đến sự hỗ trợ liên tục của các loại thuốc.

Dưới đây là trường hợp điều trị đau lưng không dùng thuốc mà người bệnh có thể chú ý:

• Đau âm ỉ xuất hiện ở vùng lưng có đốt sống bị thoái hóa
• Cơn đau tăng lên khi vận động và giảm nhẹ hơn khi người bệnh bị nghỉ ngơi
• Đau có thể lan xuống tay hoặc chân làm xuất hiện cảm giác tê, nhức nhưng người bệnh vẫn đi lại nhẹ nhàng được.
• Cơn đau xuất hiện và giảm dần qua mỗi ngày sau khi nghỉ ngơi và áp dụng các biện pháp hỗ trợ vật lý.

Uống thuốc trong trường hợp này chỉ kiểm soát cơn đau nhanh hơn mà không loại bỏ được nguyên nhân gây bệnh, các cơn đau sẽ vẫn thường xuyên xuất hiện sau đó.

Vậy nên, để tránh phụ thuộc vào thuốc, người bệnh nên lựa chọn các phương pháp hỗ trợ bên ngoài sẽ tốt hơn, tránh được tác dụng phụ.

1.4. Đau do ngồi làm việc sai tư thế

Đau lưng là triệu chứng phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải và do những nguyên nhân rất dễ gặp như đứng hoặc ngồi làm việc sai tư thế hay trong dài.

Khi ngồi làm việc sai tư thế trong thời gian dài, cột sống sẽ phải chịu áp lực nâng đỡ rất lớn, các bó cơ vùng lưng cũng không được hoạt động làm giảm hoạt động trao đổi, tích tụ CO2 trong cơ, khiến người bệnh dễ bị đau lưng.

Các cơn đau lưng do làm việc sai tư thế khá đặc trưng:

• Đau âm ỉ, nhức mỏi sau khi ngồi quá lâu trong một tư thể
• Đau có xu hướng giảm đi khi người bệnh thực hiện các động tác vươn vai, duỗi lưng hay đi lại nhẹ nhàng và thường phục hồi sau khi ngủ dậy
• Cơn đau hoàn toàn không ảnh hưởng đến khả năng đi lại hay hoạt động sinh hoạt bình thường của người bệnh.

Thực tế cho thấy, điều trị đau lưng không dùng thuốc trong trường hợp này vẫn có thể khiến cơn đau giảm nhanh chóng

1.5. Đau do chu kỳ kinh nguyệt

Đau lưng khi đến chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng rất phổ biến ở chị em phụ nữ. Do những rối loạn về nội tiết tố, nồng độ hormon trong cơ thể biến đổi đột ngột có thể khiến cột sống lưng dễ bị đau, nhức mỏi.

Các triệu chứng đau lưng khi đến chu kỳ kinh nguyệt khá phổ biến và bạn không nhất định phải uống thuốc trong trường hợp này:

• Nhức mỏi vùng thắt lưng đặc biệt khi đứng, hoặc ngồi lâu trong một tư thế quá 30 phút
• Đau âm ỉ vùng thắt lưng, cơn đau tăng lên khi phải đi lại, tập luyện và có xu hướng giảm bớt khi được nằm nghỉ ngơi.
• Thông thường, đau lưng do chu kỳ kinh nguyệt sẽ không quá 3 ngày và có xu hướng giảm dần qua mỗi ngày.

2. Các phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc

Nếu không uống thuốc khi đau lưng, vậy phải làm sao? Dưới đây là một số phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc mà bạn hoàn toàn có thể tự áp dụng và kiểm soát tình trạng đau ngay tại nhà.

2.1. Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc được khuyến cáo với những trường hợp bị đau lưng do bệnh lý cột sống như: thoát vị đĩa đệm hay thoái hóa cột sống.

Trường hợp này, các bài tập vật lý trị liệu sẽ giúp tăng cường độ chắc khỏe và dẻo dai của xương, tăng cường tuần hoàn, thúc đẩy máu đến nuôi dưỡng vùng cột sống có tổn thương đồng thời giúp thư giãn, chắc khỏe các cơ nên khắc phục đau lưng hiệu quả.

Dưới đây là một số bài tập bạn có thể áp dụng:

2.1.1. Bài tập 1 – Tập với chân thẳng

Tập với chân thẳng – Phương pháp vật lý trị liệu đau lưng tại nhà

Bài tập này tốt cho những bệnh nhân bị đau lưng do thoát vị đĩa đệm cột sống lưng, ngăn chặn tình trạng ảnh hưởng xuống chân gây hạn chế hoạt động đi lại, vận động.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Người bệnh nằm thẳng, hai tay xuôi theo cơ thể, hai chân thẳng, thư giãn toàn bộ cơ thể
• Bước 2: Đá chân trái lên tạo thành một góc khoảng 45 độ so với mặt sàn
• Bước 3: Duy trì tư thế chân trong khoảng 5 giây rồi nhẹ nhàng trở về tư thế ban đầu
• Thực hiện tương tự với chân phải. Bạn nên tập bài tập này 3 lần, mỗi lần từ 10-15 nhịp.

2.1.2. Bài tập 2 – Gập chân

Gập chân – Phương pháp vật lý trị liệu đau lưng tại nhà

Cách thực hiện:

• Bước 1: Người bệnh nằm thẳng, toàn bộ cơ thể thả lỏng, thư giãn
• Bước 2: Nhẹ nhàng co đầu gối chân phải sao cho chân phải ép sát bụng. Dùng tay giữ đầu gối để duy trì tư thế khoảng 3-5 giây
• Nhẹ nhàng trở về tư thế ban đầu và thực hiện tương tự với chân trái. Thực hiện mỗi động từ 15-20 lần. Sau đó, thực hiện động tác này đồng thời với cả 2 chân khoảng 10 lần.

2.1.3. Bài tập 3 – Khi ngồi

Tập khi ngồi – Phương pháp vật lý trị liệu đau lưng tại nhà

Cách thực hiện:

• Bước 1: Bắt đầu bằng tư thế ngồi giữ lưng giữ thẳng, khoanh hai chân, hai tay đặt trên đùi
• Bước 2: Đẩy tay cao ngang ngực, từ từ xoay người sang phải, hít thở nhẹ nhàng, duy trì trong khoảng 5 giây
• Bước 3: Nhẹ nhàng trở về tư thế ban đầu và thực hiện tương tự với bên còn lại
• Thực hiện tập liên tục 30 lần.

2.1.4. Bài tập 4 – Khi đứng

Tập khi đứng – Phương pháp vật lý trị liệu đau lưng tại nhà

Cách thực hiện

• Bước 1: Giữ cơ thể đứng thẳng, hai chân khép lại chạm nhau.
• Bước 2: Dùng chân phải làm chân trụ đồng thời gập gối chân trái về phí sau
• Bước 3: Dùng hai tay giữ và ép gót chân trái vào mông để kéo giãn lưng, đùi và hông. Duy trì tư thế trong 30 giây
• Bước 4: Nhẹ nhàng trở về tư thế ban đầu và thực hiện tương tự với bên chân còn lại.

2.2. Phương pháp massage

Massage là kỹ thuật xoa bóp giúp thư giãn các cơ vùng lưng, tăng cường tuần hoàn, thúc đẩy khí huyết lưu thông tốt hơn từ đó làm giảm các cơn đau.

Đây là phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc hiệu quả và dễ dàng thực hiện. Dưới đây là một số động tác massage lưng hiệu quả:

Phương pháp massage điều trị đau lưng không dùng thuốc

2.3.1. Xoa

Để hai bàn tay với các ngón tay xòe rộng ra, tác động lên vùng lưng nhẹ nhàng. Xoa vòng quanh lưng tạo thành các vùng tròn tại vùng lưng có cảm giác đau. Thực hiện xoa theo chiều kim đồng hồ sau đó làm ngược lại.

2.3.2. Xát

Dùng tay chà xát với lực lên bề mặt da của vùng lưng bị đau. Thực hiện đồng thời cả 2 tay, cùng xát theo chiều ngang hoặc chiều dọc nhưng khác hướng đưa tay.

2.3.3. Bóp

Sử dụng ngón cái và các ngón còn lại bóp nhẹ nhàng vào phần cơ lưng, hơi kéo thịt ra phía bên ngoài. Thực hiện bóp ở các vùng lưng nhức mỏi.

2.3.4. Day

Dùng mu bàn ấn nhẹ một lực vào vùng lưng đau kết hợp với động tác day nhẹ, cố gắng để vùng da ấn xuống có thể xoáy đều theo chiều tay.

2.3.5. Bấm

Dùng đầu ngón tay cái bấm vào phần lưng bị đau. Mỗi lần bấm xuống, người bấm dùng đầu ngón tay cái day nhẹ nhàng. Kết thúc, xoa đều vùng lưng bị đau để thúc đẩy khí huyết lưu thông tốt hơn.

2.4. Các bài tập yoga

Yoga là phương pháp trị liệu lâu dài giúp cải thiện độ đàn hồi của cơ, xương, khớp. Giúp các cơ chắc khỏe, tăng cường khả năng nâng đỡ và giảm áp lực cho cột sống. Một số bài tập yoga giúp điều trị đau lưng không dùng thuốc tại nhà như:

2.4.1. Tư thế 1 – Tư thế em bé

Tư thế này giúp mở rộng phần xương cùng và lưng dưới, điều hòa nhịp tim và cải thiện lưu lượng máu trong cơ thể, khắc phục đau lưng hiệu quả.

Tư thế em bé – Phương pháp tập Yoga diều trị đau lưng không dùng thuốc

Cách thực hiện:

• Bước 1: Bắt đầu bằng động tác ngồi quỳ, mông đặt trên gót chân, hai đầu ngón chân cái chạm vào nhau.
• Bước 2: Từ từ hạ thấp người để ngực lên đầu gối, trán chạm sàn, hít thở sâu.
• Duy trì tư thế đó đến khi mỏi.

2.4.2. Tư thế 2 – Tư thế con mèo

Tư thế con mèo – Phương pháp tập Yoga diều trị đau lưng không dùng thuốc

Cách thực hiện:

• Bước 1: Bắt đầu với tư thế em bé bò, dùng 2 tay và đầu gối làm giá đỡ cơ thể vuông góc với sàn.
• Bước 2: Thở ra, hóp bụng, hạ thấp vùng bụng,  đẩy ngực ra phía trước, đồng thời ngửa đầu về sau lưng
• Duy trì tư thế này đến khi mỏi thì ngừng.

2.5. Tập xà

Bài tập với xà là một trong những phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc giúp kéo giãn các đốt sống, giải phóng các dây thần kinh bị chèn ép, tăng cường độ dẻo dai và chắc khỏe của cột sống cũng như các bó cơ. Quá trình này giúp giải quyết nhanh chóng các triệu chứng đau lưng khó chịu.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Khởi động cơ thể bằng các động tác giơ cao tay, giãn cơ lưng đồng thời hít thở nhẹ nhàng.
• Bước 2: Đi lên bục, mở rộng hai tay bằng vai đồng thời dùng bàn tay nắm lấy xà rồi đu hai chân thả tự do, hít thở đều đặn
• Duy trì tư thế khoảng 15 giây rồi nhẹ nhàng đặt chân trở về bục. Tuyệt đối không thả trực tiếp người xuống đất sẽ gây ảnh hưởng đến cột sống.
• Bạn nên thực hiện bài tập này vào sáng và tối, mỗi lần tập khoảng 3 lượt.

2.6. Đeo đai kéo giãn lưng

Sử dụng đai kéo kéo giãn cột sống lưng cũng là một trong những phương pháp giúp điều trị chứng đau lưng mà không cần dùng thuốc. Ở người bệnh thoái hóa, thoát vị đĩa đệm, triệu chứng đau xuất hiện là do rễ thần kinh bị chèn ép.

Lúc này, sử dụng đai lưng giúp điều chỉnh áp lực của cơ thể lên cột sống lưng đồng thời kéo giãn khoảng cách giữa các đốt sống do đó làm giảm chèn ép rễ thần kinh, từ đó giúp giảm đau hiệu quả, về lâu dài đưa cột sống trở về trạng thái sinh lý ban đầu!

Một trong những thiết bị đai kéo giãn cột sống lưng nhận được nhiều sự tin tưởng của các chuyên gia và phản hồi tốt từ phía người bệnh là đai lưng DiskDr. Bạn có thể tham khảo và tìm hiểu thông tin chi tiết của loại đai lưng này tại: https://www.diskdr.vn

3. Phòng ngừa nguy cơ đau lưng

Bên cạnh các phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc, người bệnh cũng cần chú ý đến các biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn, hạn chế những cơn đau lưng tái phát trở lại.

3.1. Hạn chế ngồi quá lâu

Ngồi quá lâu khiến áp lực bị dồn xuống phần cột sống thắt lưng, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu và các trao đổi của các bó cơ. Các bó cơ không được vận động khiến oxy cấp đến không đủ, gây tích tụ CO2 và acid lactic khiến người bệnh bị mỏi, đau. Một số lưu ý cho những người phải ngồi làm việc lâu:

• Chủ động thay đổi tư thế, đứng lên, đi lại nhẹ nhàng sau khoảng 30 phút ngồi làm việc tại chỗ.
• Có thể thực hiện động tác vươn vai hoặc ưỡn lưng sau khi ngồi lâu để tăng cường lưu thông máu đến phần lưng, kéo giãn cột sống, giảm nhức mỏi.

3.2. Tập thể dục thường xuyên

Thường xuyên tập thể dục là phương pháp điều trị đau lưng không dùng thuốc

Bạn nên dành khoảng 30 phút mỗi ngày để tập thể dục. Việc làm này không chỉ giúp bạn có hệ xương, cơ chắc khỏe, phòng ngừa triệu chứng đau lưng mà còn là phương pháp giúp thư giãn cơ thể, giải tỏa căng thẳng, stress.

3.3. Chú ý tư thế ngồi, vận động

Cần kiểm soát kỹ càng các tư thế, động tác vận động của mình để tránh tác động vào cột sống bị tổn thương, gây căng cơ hay kéo giãn dây chằng quá mức

3.3.1. Tránh cúi, gập người quá mức

Khi phải thực hiện động tác này, bạn nên thực hiện từ từ và cảm nhận cảm giác ở lưng và hông. Không cố thực hiện khi cảm thấy đau, nhức. Nếu cần lấy vật, hãy ngồi xuống, nâng vật lên bằng lực của tay và giá đỡ là đùi để bảo vệ cột sống của bạn.

Cách nâng vật nặng đúng cách

3.3.2. Không mang vật quá nặng

Bưng, bê, vác, cắp… các vật quá nặng có thể gây tổn thương cột sống của bạn. Ngay lập tức các cơn đau lưng cấp tính có thể xuất hiện.

3.4. Kiểm soát cân nặng

Cột sống là nơi tạo nên hình dáng cơ thể bên ngoài của bạn đồng thời là nơi neo, bám của của các cơ quan trong cơ thể. Khi trọng lượng cơ thể bạn tăng lên, điều đó cũng đồng nghĩa với việc, khối lượng mà cột sống đang nâng đỡ cũng tăng lên.

Khi bạn bị thừa cân, lúc này cột sống sẽ chịu áp lực rất lớn từ chính cơ thể chưa kể đến các tác nhân bên ngoài khiến cho cột sống dễ bị tổn thương và những cơn đau lưng là không tránh khỏi.

3.5. Thường xuyên bổ sung nước và các dưỡng chất cần thiết

Nước và dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể. Nước ảnh hưởng đến thể tích máu và yếu tố thể dịch trong khi các chất dinh dưỡng, vi chất, khoáng chất quyết định sự chắc khỏe của cột hệ cơ, xương khớp trong đó có cột sống và các cơ vùng lưng.

Thiếu nước và dinh dưỡng có thể gây teo cơ, loãng xương, yếu cơ, yếu xương…. khiến bạn dễ bị đau lưng. Bổ sung nước và dinh dưỡng đầy đủ là yếu tố quyết định cho bạn cơ thể khỏe mạnh.

3.6. Từ bỏ các chất kích thích

Nói không với chất kích thích

Các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…. có thể gây suy cơ, suy giảm mật độ cấu trúc xương khiến cho hệ cơ, xương của bạn bị yếu. Bên cạnh đó, các chất này cũng khiến bạn dễ mắc phải rất nhiều bệnh lý. Loại bỏ chất kích thích ra khỏi cơ thể sẽ giúp bạn hạn chế nỗi lo về những cơn đau lưng.

Trên đây là bài viết giúp bạn bổ sung kiến thức giúp bạn điều trị đau lưng không dùng thuốc. Để có được kết quả tốt nhất, bạn cần chủ động theo dõi sát sao cơ thể mình và lựa chọn được biện pháp phù hợp. Chúc bạn luôn khỏe!